സന്ധി
ചോദ്യങ്ങള്‍ എങ്ങനെ ?
1. നാല് വാക്കുകള്‍ (നാല് സന്ധിയില്‍പ്പെട്ടത്) തന്നിട്ട് അവയില്‍ നിന്ന് ഒരു സന്ധിക്ക് ഉദാഹരണം കണ്ടുപിടിക്കാന്‍.
2. മൂന്നുപദം ഒരു സന്ധിയില്‍പ്പെട്ടതും ഒരുപദം അല്ലാത്തതും തന്നിട്ട് അത് ഏതില്‍പ്പെട്ടത്.
3. ഒരുവാക്ക് തന്നിട്ട് അത് ഏതു സന്ധിയില്‍പ്പെട്ടത് ?
4. ഒരു പദം തന്നിട്ട് അത് എങ്ങനെ പിരിച്ചെഴുതും ?
5. പിരിച്ചെഴുതിത്തന്നിട്ട് അത് ഏതു സന്ധിയില്‍പ്പെട്ടത് ? (സന്ധികളെക്കുറിച്ച് വ്യക്തമായ ഒരു ധാരണ ഇതിലേക്ക് ആവശ്യമാണ്.)
പദങ്ങളെ ചേര്‍ത്തെഴുതുമ്പോഴുണ്ടാകുന്ന വര്‍ണ്ണമാറ്റങ്ങളാണ് സന്ധി കാര്യത്തില്‍ ചര്‍ച്ച ചെയ്യുന്നത്. കുറയുക - കൂടുക - ഒന്നിനു പകരം മറ്റൊന്ന് - ഇരട്ടിക്കുക - എന്നീ മാറ്റങ്ങളെ യഥാക്രമം ലോപം - ആഗമം - ആദേശം - ദ്വിത്വം തുടങ്ങിയ പേരുകള്‍ കല്പിച്ച് വേര്‍തിരിച്ചിരിക്കുന്നു.
1. ലോപസന്ധി
ചേരുന്ന വര്‍ണ്ണങ്ങളില്‍ ഒരു വര്‍ണ്ണം കുറയുന്നത്
പ്രത്യേകം ശ്രദ്ധിക്കുക
സ്വരങ്ങളും അര്‍ദ്ധസ്വരങ്ങളായ മധ്യമങ്ങളുമാണ് പ്രായേണ ലോപിക്കുന്നത്. അ - ഇ - എ-ഉ (സംവൃതം), യ-ര-ല- എന്നീ മധ്യമങ്ങളും ഇതനുസരിച്ച് ലോപിക്കും.
ഇല്ല + എന്ന് = ഇല്ലെന്ന് ('ല്ല' എന്നതിലെ 'അ' കാരം ലോപിച്ചു)
പോയി + ഇല്ല = പോയില്ല ('യി' എന്നതിലെ 'ഇ' കാരം ലോപിച്ചു)
കാറ്റ് +അടിച്ചു=കാറ്റടിച്ചു ('റ്റ്' എന്നതിലെ സംവൃതം കുറഞ്ഞു)
വരാതെ + ഇരുന്നു = വരാതിരുന്നു ('തെ' എന്നതിലെ 'എ' കാരം കുറഞ്ഞു)
പായ് + കപ്പല്‍ = പാക്കപ്പല്‍ ('യ്' എന്ന മധ്യമ വര്‍ണ്ണം കുറഞ്ഞു)
കടല്+പുറം = കടപ്പുറം ('ല്' എന്ന മധ്യമവര്‍ണ്ണം കുറഞ്ഞു)
പായ്ക്കപ്പല്‍, കടപ്പുറം എന്നിവയില്‍ 'പ' എന്നതു ഇരട്ടിച്ചതുകൊണ്ട് ദ്വിത്വസന്ധിയിലും ഉള്‍പ്പെടുത്താം.
2. ആഗമസന്ധി
ഒരു വര്‍ണ്ണം കൂടുതലായി വന്നുചേരുന്നത് ( പ്രകൃതിയും പ്രത്യയവും ചേരുമ്പോഴോ രണ്ടുപദങ്ങള്‍ ചേരുമ്പോഴോ ആണ് ഈ മാറ്റം വരുന്നത്)
പ്രത്യേകം ശ്രദ്ധിക്കുക
'യ' 'വ' ഇതില്‍ ഏതെങ്കിലും ഒന്നാണ് മിക്കവാറും കൂടുതലായി വന്നുചേരുന്നത്. പിരിച്ചെഴുതുമ്പോള്‍ ഇവ ഇല്ലാതിരിക്കുകയും ചേര്‍ത്തെഴുതുമ്പോള്‍ ഇതില്‍ ഏതെങ്കിലും ഒന്ന് കാണുകയും ചെയ്യുന്നത് ശ്രദ്ധിക്കുക.
ഉദാ : അ + ഇടം = അവിടം - 'വ'
ഈ + ആള്‍ = ഈയാള്‍ - 'യ'
തിരു + ഓണം = തിരുവോണം - 'വ'
കലപ്പ + ഇല്‍ = കലപ്പയില്‍ - 'യ'
ആ + ഇ = ആയി - 'യ'
കണ്ട + അര്‍ = കണ്ടവര്‍ - 'വ'
നോക്കുന്ന + അന്‍ = നോക്കുന്നവന്‍ - 'വ'
3. ആദേശ സന്ധി
ഒരു വര്‍ണ്ണം മാറി അതിനുപകരം മറ്റൊന്നു വരുന്നത്. (രണ്ടു തരത്തിലുള്ള വ്യഞ്ജനങ്ങള്‍ അടുത്തടുത്ത് വരുമ്പോള്‍ ഉച്ചാരണ ക്ലേശം ഒഴിവാക്കാനാണ് ഈ മാറ്റം.) പിരിച്ചെഴുതുമ്പോള്‍ ആദ്യപദം ചില്ലുകളില്‍ (ല്-ല്, ന്-ന്, ള്-ള്, ര്-ര്, ണ്-ണ്) അവസാനിക്കുകയോ 'ം' (അനുസ്വാരം) അവസാനിക്കുകയോ ചെയ്യുകയാണെങ്കില്‍ മിക്കവാറും അത് ആദേശസന്ധിയാണ്.
ഉദാ : വിണ്‍ + തലം = വിണ്ടലം
കണ്‍ + നീര്‍ = കണ്ണീര്‍
എണ്‍ + നൂറ് = എണ്ണൂറ്
നെല് + മണി = നെന്മണി
മരം + കള്‍ = മരങ്ങള്‍
പെരും + പറ = പെരുമ്പറ
നിന്‍ + കള്‍ = നിങ്ങള്‍
4. ദ്വിത്വസന്ധി
ഒരു വര്‍ണ്ണം ഇരട്ടിക്കുന്നത്.
ഉദാ : തല + കെട്ട് = തലക്കെട്ട് - ക്ക
പടി + പുര = പടിപ്പുര - പ്പ
എന്‍ + എ = എന്നെ
എണ്‍ + ആയിരം = എണ്ണായിരം
(എണ്‍ + നൂറ്, എണ്‍ + ആയിരം, ഈ രണ്ടു പദങ്ങളും ശ്രദ്ധിക്കുക. ആദ്യത്തേത് ആദേശസന്ധിയും രണ്ടാമത്തേത് ദ്വിത്വസന്ധിയുമാണ്. ഇത് വേര്‍തിരിച്ചറിയാന്‍ എണ്‍ + നൂറ് എന്നതില്‍ രണ്ടും (ണ് +നൂ) വ്യഞ്ജനാക്ഷരങ്ങളാണ്, എന്നാല്‍ എണ്‍ + ആയിരം എന്നതില്‍ (ണ് + ആ) ഒന്ന് വ്യഞ്ജനാക്ഷരവും മറ്റൊന്ന് സ്വരാക്ഷരവുമാണ്. ഇത്തരം പദങ്ങളില്‍ രണ്ടും വ്യഞ്ജനാക്ഷരമാണെങ്കില്‍ ആദേശസന്ധിയും ഒരു വ്യഞ്ജനവും സ്വരവും ചേരുന്നതാണെങ്കില്‍ ദ്വിത്വസന്ധിയുമാണെന്ന് ഒരു എളുപ്പമാര്‍ഗ്ഗമനുസരിച്ച് മനസ്സിലാക്കുക.)
ഇരട്ടിക്കാത്ത സന്ദര്‍ഭങ്ങള്‍ (ഈ ഭാഗത്തില്‍ നിന്നും ചോദ്യങ്ങള്‍ വരാവുന്നതാണ്.)
ഉദാ : കട + കോല്‍ = കടകോല്‍
അര + കല്ല് = അരകല്ല്
എരി + തീയ് = എരിതീയ്
അടയാളപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്ന പദങ്ങള്‍ ക്രിയാധാതുക്കളാണ്. ഇത്തരം ക്രിയാധാതുക്കള്‍ ആദ്യപദമായി വന്നാല്‍ രണ്ടാമത്തെ പദത്തില്‍ ആദ്യക്ഷരം ഇരട്ടിക്കുകയില്ല.
മറ്റ് സന്ദര്‍ഭം
ഉദാ : മുല്ല + മാല = മുല്ലമാല
വാഴ + നാര് = വാഴനാര്
അടയാളപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്ന അക്ഷരങ്ങള്‍ അനുനാസികങ്ങളാണ്. ഇത്തരം അക്ഷരങ്ങള്‍ രണ്ടാമത്തെ പദത്തിന്റെ ആദ്യവര്‍ണ്ണമായി വന്നാല്‍ ഇരട്ടിക്കുകയില്ല.
മറ്റൊരു സന്ദര്‍ഭം കൂടി
വിശേഷണ വിശേഷ്യങ്ങളല്ലാതെ പദങ്ങള്‍ക്ക് തുല്യ പ്രാധാന്യം കല്പിച്ച് ദ്വന്ദ്വസമാസമാക്കി കൂട്ടിച്ചേര്‍ത്താല്‍ ഇരട്ടിപ്പ് വരുകയില്ല.
ഉദാ : കൈ + കാലുകള്‍ = കൈകാലുകള്‍
ആന + കുതിരകള്‍ = ആനകുതിരകള്‍
ചോദിക്കാവുന്ന പ്രധാന പദങ്ങള്‍
അതല്ല - അത് + അല്ല - ലോപസന്ധി
കണ്ണില്ല - കണ്‍ + ഇല്ല - ദ്വിത്വസന്ധി
നിങ്ങള്‍ - നി + ങ് + കള്‍ - ആദേശസന്ധി
ആയെന്ന് - ആയി + എന്ന് - ലോപസന്ധി
കൈത്തൊഴില്‍ - കൈ + തൊഴില്‍ - ദ്വിത്വസന്ധി
പലെടങ്ങള്‍ - പല + എടങ്ങള്‍ - ലോപസന്ധി
തടവുന്നു - തട + ഉന്നു - ആഗമസന്ധി
പോവുന്നു - പോ + ഉന്നു - ആഗമസന്ധി
കള്ളക്കാള - കളളന്‍ + കാള - ലോപസന്ധി/ദ്വിത്വസന്ധി
പൊന്നുണ്ട - പൊന്‍ + ഉണ്ട - ദ്വിത്വസന്ധി
നിന്നു - നിന്‍ + തു - ആദേശസന്ധി
നന്നൂല്‍ - നല് + നൂല്‍ - ആദേശസന്ധി
കന്മദം - കല് + മദം - ആദേശസന്ധി
നെന്മണി - നെല് + മണി - ആദേശസന്ധി
പില്പാട് - പിന്‍ + പാട് - ആദേശസന്ധി
മരവുരി - മരം + ഉരി - ആഗമസന്ധി
നിലവറ - നിലം + അറ - ആഗമസന്ധി
വരുങ്കാലം - വരും + കാലം - ആദേശസന്ധി
മരമില്ല - മരം + ഇല്ല - ആദേശസന്ധി
ധനവും - ധനം + ഉം - ആദേശസന്ധി